رابطه هیدروژئولوژیکی و مهاجرت آلاینده های دریاچه مهارلو در آبخوانهای مجاور

دریاچه شور مهارلو در جنوب ایران قرار دارد. تحقیقات گذشته نشان می دهد که غلظت برخی فلزات سنگین بالاتر از حد مجاز است. نفوذ آب شور دریاچه مهارلو ممکن است؛ آب با کیفیت خوب آبخوان های مجاور را آلوده کند. هدف از این مطالعه تعیین غلظت و مکانیزم انتقال عناصر کمیاب در سه آبخوان معرف، مجاور است. یونهای اصلی، ph، هدایت الکتریکی و 66 عنصر کمیاب در دریاچه مهارلو و سه آبخوان مجاور در دو فصل خشک و تر اندازه گیری شد. منحنی غلظت یونهای اصلی، تیپ آب، اندیس اشباع کانی ها، نسبتهای هیدروشیمیایی، روند غلظت یونهای اصلی و فلزات سنگین؛ نشان می دهد که آب دریاچه مهارلو وارد آبخوانهای مجاور می شود. غلظت آرسنیک، سرب، سلنیوم، منگنز و بور در دریاچه مهارلو و برخی منابع آب آبخوانهای مجاور بالاتر از حد مجاز بود. درصد اختلاط آب دریاچه مهارلو با آبخوانهای مجاور با استفاده از تبادل یونی کلر محاسبه شد. غلظت برخی از فلزات سنگین در آبخوانهای مجاور بیش از مقدار قابل انتظار بر اساس درصد اختلاط است؛ که به نظر می رسد علت اصلی آن مهاجرت فلزات سنگین به صورت فرم کلوئیدی در آبخوانها است. کلوئیدها در هنگام نمونه برداری فیلتر شدند؛ بنابراین فقط فلزات محلول در آب اندازه گیری شد. آب آبخوان در کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد؛ بنابراین کلوئیدها توسط خاک جذب می شوند. مواد آلی کلوئیدها را می شکنند و فلزات سنگین وارد آب زیرزمینی می شوند. بنابراین غلظت فلزات سنگین افزایش می یابد. کاهش بده و عمق چاههای پمپاژ، انتقال چاههای پمپاژ نزدیک دریاچه به ارتفاع بالاتر، ساخت سد زیرزمینی و حفاظت از ساحل دریاچه، روشهای هیدروژئولوژیکی است که می تواند باعث کاهش غلظت فلزات در آبخوان های اطراف گردد.